Op het moment dat ik dit schrijf, legt Donald Trump de eed af als 47ste president van de Verenigde Staten; een gebeurtenis die bij velen diepe afschuw wekt, maar die voor anderen de vervulling is van een langgekoesterde wens. De wereld kijkt hoe dan ook met spanning naar wat deze emotionele, vanuit de onderbuik reagerende en daarom onvoorspelbare president zal doen. Echt hoopvol zijn de eerste signalen over zijn geopolitiek handelen niet. Zou het een voorteken zijn dat deze inauguratie plaatsvindt op Blue Monday, zogenaamd de meest deprimerende dag van het jaar? Eén dag eerder werd ook het langverwachte bestand tussen Hamas en Israël van kracht, waarmee er een wapenstilstand in Gaza is gekomen. Alhoewel dat voor velen rust en terugkeer van familieleden betekent, heerst er ook hierover geen grote vreugde. Het is bang afwachten of het bestand standhoudt en hoelang het zal duren.
Beide gebeurtenissen zijn ingrijpend en dragen er niet toe bij dat wij onbekommerd de wereld in kunnen kijken. Angst, onzekerheid en cynisme voeren helaas de boventoon. Dit ondanks het door Isabelle Gonnissen in 2018 in België gestarte initiatief waarbij Blue Monday de start is van dertig dagen zonder klagen, positief de wereld bekijken. Nu staan Nederlanders zoals ik bekend om het feit dat ze graag klagen, maar louter positief de wereld inkijken in deze ongewisse tijd van oorlog, afbraak en egoïsme getuigt niet van veel realisme. Misschien dat daarom de laatste weken het liedje Halt mich uit 1988 van Herbert Grönemeyer voortdurend door mijn hoofd speelt. In dat liedje vraagt hij om vastgehouden te worden in de armen van zijn geliefde om zich veilig, vreedzaam en zorgeloos te voelen. Ik weet eigenlijk niet of hij de armen van een geliefde bedoelt of dat het gaat om bij elkaar rust en vergetelheid te vinden in het algemeen. Maar dat doet er natuurlijk weinig toe. Het gaat om even het moede, getroebleerde hoofd neer te kunnen leggen en zich veilig te voelen. Een moment van rust, om daarna weer verder te kunnen gaan. In deze onrustige ongewisse wereld hebben we dat denk ik allemaal even nodig.
Even rust om het voor u liggende nummer te kunnen lezen.
We beginnen met een artikel over de PRIME-motivatietheorie en drugspreventie. Deze theorie zoekt naar een verklaring van de disbalans tussen automatische (‘onbewuste’) en controlerende (‘bewuste’) processen die bij verslaving een rol speelt.
Normaliter bevat de rubriek casuïstiek gevalsstudies of voorbeelden van good practices. Een van de voornaamste criteria bij de beoordeling van zo’n bijdrage is of klinisch psychologen erdoor in de praktijk geïnspireerd kunnen worden. Maar dit keer iets anders: een gesprek van ons oud-redactielid Catherine Barbez met Tania Verhelst, dichter-performer en klinisch psycholoog-psychotherapeut.
Het rapport Digitale interventies en apps voor geestelijke gezondheid werd door de Belgische Hoge Gezondheidsraad in maart 2024 uitgebracht. Dit rapport richt zich op de groeiende rol en de mogelijkheden van digitale technologieën binnen de geestelijke gezondheidszorg van België. Yvette Roke analyseert dit rapport in haar bijdrage.
Het artikel Rol van ‘waargenomen responsiviteit’ in suïcidale gedachten: een experience sampling-studie bij psychiatrische patiënten beschrijft een onderzoek dat vooral focust op de mate waarin mensen zich begrepen, erkend en gesteund voelen door dierbaren tijdens interacties.
Vervolgens beschrijven Barbara De Clercq en haar collega’s normatieve leeftijdstrends en geslachtsverschillen in DSM-5 maladaptieve persoonlijkheidstrekken bij Vlaamse volwassenen en de implicaties voor de normen van de PID-5-100.
Uiteraard eindigen we met een viertal boekbesprekingen over diverse gebieden, namelijk het helen van oude wonden, psychosespectrumstoornissen, antisociaal gedrag en de complexiteit van onze hersenen.
Misschien ervaart u het lezen van de diverse bijdragen als momenten waarop de dagelijkse realiteit even naar de achtergrond verdwijnt, waarna u weer moed vindt om aan de slag te gaan en uw bijdrage te leveren aan het verbeteren van de kwaliteit van het leven van de mensen om u heen. Hoop geven en hoop hebben is uiteindelijk altijd een betere raadgever dan leven in angst en cynisme.
Personalia
Giovanni Timmermans is gezondheidszorgpsycholoog. Naast behandelaar is hij tegenwoordig actief als bestuurder, onderzoeker en docent zowel in Nederland als in het Verenigd Koninkrijk.
E-mail: jmhptimmermans@telfort.nl
