Navelstaren is deze redactie vreemd, maar daar wijken we ditmaal vanaf vanwege een mijlpaal in ons 54-jarig bestaan. De decennialange samenwerking met de Leuvense uitgeverij Acco is beëindigd. Het tijdschrift wordt voortaan uitgegeven door het Antwerpse Gompel&Svacina. Een overgang die om een woordje uitleg vraagt.
In het voorjaar van 2023 werd ik benaderd door Koen Lowet, de toenmalige gedelegeerd bestuurder van de Vlaamse Vereniging van Klinisch Psychologen (VVKP). Hij kondigde aan dat het bestuur had besloten het tijdschrift vanaf 2024 in een digitale vorm te laten verschijnen. Een besluit dat was ingegeven door besparingsoverwegingen ̶ oplopende druk- en verzendingskosten ̶ maar ook geïnspireerd was door de toenemende digitalisering van de maatschappij en door milieuaspecten. Wie nog een papieren versie wilde ontvangen zou hiervoor een meerprijs moeten betalen. Er zou een aanbestedingsdossier worden opgesteld waarop belangstellende uitgeverijen konden reageren. Voor het bestuur van de VVKP was deze omschakeling een uitgemaakte zaak. Toen ik later het bedrag van deze besparing onder ogen kreeg, kon ik me bij deze beslissing wel iets voorstellen. Toch was de redactie niet helemaal overtuigd. We worden vandaag de dag immers al overspoeld met digitale informatie. Wat als de lezerskring zou inkrimpen door de digitalisering? En laat het lezersaantal nu net een cruciale motivator zijn voor een onbezoldigde redactie. Deze tegenwerping is geen loze gedachte.
Een bevriend directeur van een instelling voor geestelijke gezondheidszorg vertrouwde me onlangs toe dat gedigitaliseerde tijdschriften in zijn organisatie amper worden gelezen, terwijl ze eerder regelmatig door de instellingsbibliotheek werden uitgeleend. Uit een lezersenquête (Houben et al., 2015) bleek eerder al dat bijna drie kwart van onze lezers (72%) een papieren versie prefereert, al dan niet in combinatie met een digitale versie. Maar iets meer dan een kwart van de respondenten (28%) sprak de voorkeur uit voor een digitale versie. Had het bestuur daar rekening mee gehouden? Op basis van deze cijfers zou het lidmaatschap van de VVKP minder aantrekkelijk kunnen worden en zou de besparingsoperatie als een boemerang terug kunnen komen.
Toegegeven, het zijn hypothetische scenario’s en de redactie is zich ook bewust van de vele voordelen van een digitalisering van het Tijdschrift Klinische Psychologie (TKP), zoals de betere toegankelijkheid voor de lezers, de grotere digitale zichtbaarheid van het tijdschrift, het positieve milieueffect, een fraaiere vormgeving et cetera. Acco liet al snel weten niet over de technologische mogelijkheden te beschikken om een digitaal platform voor het tijdschrift te creëren. Vervolgens werd aan de redactie meegedeeld dat het tijdschrift door Gompel&Svacina zou worden uitgegeven.
Na de zomervakantie van 2023 kwam alles in een stroomversnelling. Eerst werden de plooien tussen het VVKP-bestuur en de redactie gladgestreken. De redactie was verheugd dat het VVKP-bestuur bereid was om een overgangsjaar in te lassen. Dat houdt in dat alle abonnees in 2024 het tijdschrift digitaal ontvangen en dat wie dat wenst ook nog een papieren versie kan ontvangen, zonder meerprijs. Deze laatsten kunnen dan gedurende één jaar de voor- en nadelen van beide versies ervaren en een afweging maken of zij ook na dit overgangsjaar nog een papieren versie ̶ maar dan tegen bijbetaling ̶ zouden willen ontvangen. Het overleg met de nieuwe uitgeverij, die kan bogen op een ruime ervaring met het uitgeven van wetenschappelijke tijdschriften, verliep vlot en zakelijk.
Het resultaat hiervan heeft u nu in handen. We hopen dat kinderziekten die doorgaans gepaard gaan met een vernieuwing en omschakeling ons bespaard zullen blijven en dat deze digitale versie van het TKP in de smaak zal vallen. Het tijdschrift is dan wel in een nieuw en modern jasje gestoken, inhoudelijk is er niets veranderd. De redactie wenst u veel leesplezier.
Literatuur
Houben, F., Vereycken, J., & Claes, L. (2015). Tijdschrift Klinische Psychologie: resultaten van de lezersenquête. Tijdschrift Klinische Psychologie, 45(2), 128-141. https://vvkp.be/tijdschrift-klinische-psychologie-resultaten-van-de-lezersenquete