Halt mich
Op het moment dat ik dit schrijf, legt Donald Trump de eed af als 47ste president van de Verenigde Staten; een gebeurtenis die bij velen diepe afschuw wekt, maar die voor anderen de vervulling is… Lees verder »Halt mich
News
Logica en samenhang bewaren in een ontregelde werkelijkheid
De man die zijn hoofd verloor. Over wanen en illusies
Draaisma, D. (2022)
Groningen: Historische Uitgeverij
Toen ik tijdens mijn opleiding stage liep, kwam ik een collega-student tegen op de afdeling psychiatrie van een algemeen ziekenhuis. Ik wist niet waarom hij daar was, maar dat veranderde snel toen hij wijzend op de kastjes aan de muur zei: “Weet jij dan niet dat in die kasten mensen wonen en dat die zeggen wat wij moeten doen?” Dat was mijn eerste kennismaking met mensen die dingen geloven en zien die ons bevreemden. Later merkte ik dat we in ons werk met enige regelmaat patiënten tegenkomen die de onmogelijkste dingen geloven. Iedereen kent wel de verhalen van mensen die denken dat ze via het stopcontact afgeluisterd worden of dat aliens hen beïnvloeden. Vreemder zijn verhalen van mensen die denken dat ze twee jaar geleden zijn verdronken of dat ze hun overleden dierbare ergens horen scharrelen in het huis. Sommige wanen zijn verbonden met een hersenletsel, waardoor we zicht krijgen op neurologische circuits die intact moeten zijn om het geestelijk evenwicht te bewaren, maar van andere herkennen we de oorzaak niet meteen. Het voelt voor mensen die zeker weten dat ze Jezus Christus of Napoleon zijn, denken dat ze zelf dood zijn of dat hun geliefden zijn vervangen door dubbelgangers als een zekerheid; niemand kan hen ervan overtuigen dat het niet zo is. Voor wie bevangen is door wanen, is die gewaarwording zó echt dat de bizarre en vreemde dingen die men ervaart de onomstotelijke realiteit zijn.
Invloed van Soteria op het persoonlijk herstel van psychotische problematiek
Een kwalitatieve studie vanuit cliëntperspectief
Soteria biedt een huiselijke en steunende behandelingsomgeving voor mensen met psychotische problematiek en streeft naar bevordering van herstel door gelijkwaardigheid tussen cliënten en personeel, afstemming van behandeling op de individuele cliënt en dagelijkse activiteiten. Onderzoek naar de effectiviteit van Soteria richtte zich tot nu toe alleen op klinisch en maatschappelijk herstel. In deze studie werden zes cliënten bevraagd over hun persoonlijk herstelproces en ervaringen met Soteria, onderdeel van de Nederlandse organisatie voor geestelijke gezondheidszorg Emergis. Deze interviews werden geanalyseerd volgens de principes van de ‘grounded theory’. Hieruit blijkt dat persoonlijk herstel in veel opzichten een relationeel proces is dat op individueel niveau de nodige verschuivingen teweegbrengt. Er werden vijf herstelaspecten geïdentificeerd: Verschuivingen in de zelfbeleving, Leren leven met psychotische kwetsbaarheid, Een hernieuwde manier van betekenisverlening, Empowerment en Zich een onderdeel voelen van de samenleving. Daarnaast lijkt het persoonlijk herstelproces van mensen met psychotische problematiek bevorderd te kunnen worden door onder meer in te zetten op gelijkwaardigheid en dagelijkse activiteiten.
Trefwoorden: Soteria, psychose, persoonlijk herstel, grounded theory
Mentale gezondheid en het beroepsleven van ouders van kinderen met een chronische nieraandoening
Samenvatting van het artikel:
De Bruyne, E., Eloot, S., Willem, L., Van Hoeck, K., Walle, J.V., Raes, A., Van Biesen, W., Goubert, L., Van Hoecke, E., & Snauwaert, E. (2024). Mental health and professional outcomes in parents of children with chronic kidney disease. Pediatric Nephrology, 39((9), 2741-2752. https://doi.org/10.1007/s00467-024-06372-y
Deze samenvatting bevat geen letterlijke overnames uit het oorspronkelijk artikel.
In vergelijking met gezonde leeftijdgenoten rapporteren kinderen met een chronische nieraandoening een lagere levenskwaliteit en meer psychologische problemen (Marciano et al., 2011; Moreira et al., 2015). Hun ouders worden geconfronteerd met een kortere levensverwachting van het kind, veeleisende dieetvoorschriften en vochtrestricties, complexe en tijdrovende behandelingen, veelvuldige doktersafspraken en opnames, en de levenslange gevolgen van de nierziekte (Fadrowski et al., 2006; Goldstein et al., 2008; McDonald & Craig, 2004).
Emotionele en cognitieve klachten, en de zorgbehoeften bij overlevenden van gevorderde kanker behandeld met immunotherapie
Een ‘mixed-method’-onderzoek
Samenvatting van het artikel:
Vanlaer, N., Dirven, I., Neyns, B., & Rogiers, A. (2024). Emotional distress, cognitive complaints, and care needs among advanced cancer survivors treated with immune checkpoint blockade: A mixed-method study. Cancers, 16(9), Article 1638. https://doi.org/10.3390/cancers16091638
Open access
Tijdens het laatste decennium heeft er met de komst van immunotherapie, meer specifiek de immuun checkpoint inhibitoren (ICI), een grote verschuiving plaatsgevonden in het therapeutisch landschap van gevorderde kanker (Robert, 2020). Hierdoor neemt het aantal overlevenden van kanker momenteel sterk toe. Desondanks weten we weinig over de emotionele en cognitieve klachten, en de zorgbehoeften na een succesvolle behandeling met ICI voor gevorderde kanker (Mollica et al., 2022). Het doel van de huidige studie was om emotionele en cognitieve klachten evenals fysieke gevolgen, impact op de familiedynamiek en zorgbehoeften in deze patiëntengroep na te gaan.
Sociale media: zoals een leven op Mars?
The Anxious Generation: How the Great Rewiring of Childhood is Causing an Epidemic of Mental Illness
Haidt, J. (2024)
New York: Penguin Press
Geboren rond de millenniumwisseling en behorend tot generatie Z (Gen Z, 1995-2010)? Volgens Jonathan Haidt behoor je dan tot de angstige generatie. In zijn boek The Anxious Generation: How the Great Rewiring of Childhood is Causing an Epidemic of Mental Illness beschrijft de auteur de cruciale shift van Gen Z ten opzichte van voorgaande generaties op het vlak van mentaal welzijn. Cijfers tonen aan dat rond 2010 deze generatie steeds meer problemen begon te ervaren op het vlak van mentale gezondheid, voornamelijk in de vorm van internaliserende (angst en depressieve) klachten. De oorzaken hiervan volgens Haidt? Die zijn duidelijk: de heersende, overprotectieve opvoedingsstijl én de opkomst van sociale media.
Mentaliseren Bevorderende Therapie in een Vlaams psychiatrisch ziekenhuis
Inleiding
Mentaliseren Bevorderende Therapie (MBT) werd oorspronkelijk ontwikkeld en onderzocht voor patiënten met een borderline persoonlijkheidsstoornis (Bales et al., 2012; Bateman & Fonagy, 1999, 2001). In verschillende onderzoeken werd de effectiviteit van MBT ook aangetoond bij andere psychische stoornissen (Bateman, & Fonagy, 2019). Dit ondersteunt het idee dat verstoringen in de capaciteit tot mentaliseren een transdiagnostische kwetsbaarheidsfactor vormen voor verschillende psychische stoornissen.
De Federale Raad voor de geestelijke gezondheidszorgberoepen: een catch 22?
Volgens Van Dale (z.j.) is een catch 22 een “dilemma of situatie waar je niet uit raakt wegens tegenstrijdige regels of voorwaarden”. Dit gevoel overkwam me regelmatig in de bijna zeven jaar waarin ik als voorzitter de eerste Federale Raad voor de geestelijke gezondheidszorgberoepen (FRGGZB) leidde. Met name aan de hand van het advies over de gesuperviseerde professionele praktijk (GPP) worden verschillende catch 22’s nader bekeken. Als de vernieuwde FRGGZB, die in september 2024 aan de slag is gegaan, oplossingen kan vinden voor deze spanningsvelden, zal dit de verdere ontwikkeling van de geestelijke gezondheidszorg (ggz)-beroepen ten goede komen.
Kinderen van ouders met een psychische aandoening: hoe ze (beter) te ondersteunen?
Wereldwijd kampt een op de acht volwassenen met een psychische aandoening of verslaving. Dat zijn 970 miljoen volwassenen (World Health Organization, 2024). Een groot aantal van deze volwassenen heeft minderjarige inwonende kinderen (Van Dorsselaer et al., 2023). Bij deze ouders wordt niet enkel het eigen functioneren beïnvloed door de psychische aandoening, maar ook het gezin(sleven) en de opvoeding van de kinderen. Onderzoek toont aan dat de aanwezigheid van een psychische aandoening impact heeft op de opvoedingsstijl van de ouder en op de kwaliteit van de ouder-kindrelatie (Goodman, 2007). Zo blijken ouders met een depressie minder positieve emoties en meer vijandigheid te uiten naar hun kinderen dan ouders die niet depressief zijn (Lovejoy et al., 2000).
Labels als ticket voor zorg
De Pano-uitzending De jacht op labels van 22 oktober 2024 (VRT MAX, 2024) bood het brede publiek een inkijk in de diagnostiek van ADHD en ASS, die het voor kinderen en jongeren mogelijk moet maken… Lees verder »Labels als ticket voor zorg
